Woordenboek

Om toegang te krijgen tot de niet-rechtstreeks toegankelijke jeugdhulp is een Afdeling Continuïteit en Toegang opgericht die de hulpvraag en de context beoordeelt. De beslissing over het inzetten van deze meer gespecialiseerde hulp gebeurt er door een multidisciplinair team (MDT). 

Terwijl het team indicatiestelling de hulpvraag onderzoek en bepaalt welk type hulp het meest geschikt is, zal het team jeugdhulpregie samen met de (minderjarige) jongere, zijn ouders en de aanmeldende-hulpverlener op zoek gaan naar het meest passende en beschikbare hulpaanbod.

---

Infofiche: Info, vraagverheldering en advies (rechtstreeks toegankelijke jeugdhulp), Multidisciplinair team (niet-rechtstreeks toegankelijke jeugdhulp) 

Hulpverlening via telefoon waar je anoniem en in vertrouwen met iemand kan praten of chatten. Deze hulpverlening is vaak 24/24 beschikbaar. Een gesprek kan enorm ondersteunend zijn wanneer je je hart wil luchten, je in de put zit en je op dat moment niemand vindt die je kan bereiken.

---

Infofiche: Telefonische of online hulpverlening, Telefonische en online hulp specifiek geestelijke gezondheidszorg, Slachtofferzorg, Crisis, Sociale voordelen telecommunicatie

Een Therapeutische gemeenschap (TG) is een langdurig residentieel behandelmodel voor personen met verschillende soorten problemen. Zo bestaan er TG’s voor personen die lijden aan de gevolgen van een drugsverslaving of voor personen met zogenaamde persoonlijkheidsproblemen. Binnen de TG’s wordt de werking van de groep als cruciaal beschouwd voor de behandeling. De bewoners verblijven er voltijds en vrijwillig gedurende een langere periode.

---

Infofiche: Therapeutische gemeenschappen, Zelfzorggroepen geestelijke gezondheidszorg

Thuiszorg is verzorging en verpleging die bij cliënten thuis wordt geleverd. De thuiszorg behoort tot de extramurale gezondheidszorg of eerstelijnsgezondheidszorg. Ze levert verschillende soorten dienstverlening. De belangrijkste zijn verpleging, kraamzorg, huishoudelijke verzorging en persoonlijke verzorging, gespecialiseerde verzorging/verpleging.

De Vlaamse zorgverzekering (of Vlaamse Sociale Bescherming) vormt een aanvulling op de invaliditeitsuitkering voor personen met een beperking of senioren. Je kan er onder meer thuiszorg mee betalen. Je kan een zorgbudget aanvragen via de website Vlaamse Sociale Bescherming of via je maatschappelijk werker bij het OCMW, LDC of DMW.

---

Infofiche: Thuiszorg, Zorgbudgetten

Gent werkt aan een integraal toegankelijke stad. Iedere inwoner en bezoeker zou vlot gebruik moeten kunnen maken van communicatie, gebouwen, openbaar vervoer, pleinen en parken. ‘Integraal toegankelijk’ wordt wel eens uitgelegd aan de hand van de vijf B’s. Om niemand uit te sluiten moeten diensten en de samenleving Bereikbaar, Betreedbaar, Begrijpbaar, Betaalbaar en Bruikbaar zijn. 

Stad Gent heeft een toegankelijkheidsambtenaar. Deze ambtenaar is het eerste aanspreekpunt voor allerlei vragen over (fysieke) toegankelijkheid.  Je kunt per post, fax of e-mail ook ontoegankelijke situaties melden.

---

Tip:  Via de app on wheels vind je hoe toegankelijk een publiek gebouw in Gent is.

---

Infofiche: Mobiliteitshulpmiddelen, Sociale voordelen mobiliteit, Aangepast vervoer, Ombudsdiensten, Tolken en vertaaldiensten, Gezondheidszorg

Tolken is een mondelinge boodschap getrouw en volledig omzetten van een brontaal in een doeltaal. Er bestaat een onderscheid tussen sociaal tolken en andere soorten tolken zoals gelegenheidstolken (niet-opgeleide tolken, vaak vrienden, bekenden, familie van de anderstalige cliënt), gerechtstolken (voor de politie, een onderzoeksrechter of de rechtbank), zakelijke tolken of conferentietolken (voor privépersonen of commerciële bedrijven),  asieltolken (voor kandidaat-vluchtelingen), interculturele bemiddeling of gezinsondersteuning (tolken + advies en ondersteuning).

---

Infofiche: Tolken en vertaaldiensten

Een tolk voor doven en slechthorenden vertaalt de gesproken taal in een taal die de dove of slechthorende begrijpt. Je kan gebruik maken van een tolk Vlaamse gebarentaal, een schrijftolk, teletolk of afstandstolken. Er zijn verschillende soorten tolkuren voor Vlamingen met een ernstige auditieve handicap waarvoor je tegemoet kan krijgen bij het VAPH, bij de VDAB of bij het Agentschap voor onderwijsdiensten: 

• Tolkuren in de leefsituatie (L-uren)
• Tolkuren in de arbeidssituatie (A-uren)
• Tolkuren bij het solliciteren (S-uren)
• Tolkuren bij beroepsopleidingen (B-uren)
• Tolkuren in dagonderwijs (O-uren)
• Tolkuren in het volwassenenonderwijs (VO-uren)

---

Tip: Meer informatie vind je op de website van Vlaams Communicatie Assistentie Bureau voor Doven vzw (CAB).

---

Infofiche: Tolk voor doven en slechthorenden

In Vlaanderen zijn er 4 uitbetalingsinstellingen: ABVV, ACLVB, ACV of HVW. Je bent vrij om te kiezen of je je al dan niet aansluit bij een van de vakbonden. Je kan een beroep doen op je vakbond wanneer je arbeidsgerelateerde problemen en vragen hebt, maar ook wanneer je (plots) werkloos wordt en je een werkloosheidsuitkering wilt ontvangen. Het is bij de vakbond (of in geval je je bij geen van de vakbonden hebt aangeloten, de HvW)  dat je je werkloosheidsuitkering moet gaan aanvragen. Na goedkeuring van je aanvraag door de RVA, is het ook je vakbond (of de HvW) die je werkloosheidsuitkering uitbetaalt.

• Vakbonden/HvW vragen aan en betalen uit.
• RVA beslist of je al dan niet recht hebt op een werkloosheids-/ inschakelingsuitkering. 

---

Infofiche: Uitbetalingsinstellingen

De meeste uithuiszettingen doen zich voor op de private huurmarkt, maar ook je sociale verhuurder kan een uithuiszettingsprocedure opstarten. 

Preventieve woonbegeleiding van CAW Oost-Vlaanderen zal proberen om een uithuiszetting te voorkomen door met de eigenaar te bemiddelen.  Zowel de huurder als de verhuurder kan bij een dreigende uithuiszetting contact opnemen met het CAW-Onthaal om preventieve woonbegeleiding op te starten.

Ook OCMW Gent zet woonbemiddelaars in om het aantal uithuiszettingen terug te dringen. Iedereen waarbij een procedure uithuiszetting wordt opgestart, krijgt van het OCMW een uitnodiging met het aanbod om te bemiddelen. 

---

Tip: Woonbemiddeling komt vaak te laat. Wacht niet tot je brieven van de vrederechter krijgt om hulp te vragen! Door op tijd te bemiddelen kun je voorkomen dat er gerechtelijke procedures worden gestart. 

---

Tip: Je kan ook gratis langsgaan bij de Woonwijzer in je buurt of bij de Huurdersbond (mits jaarlijks lidgeld van 25 euro, of gratis via doorverwijzing via bv. Woonwijzer, SAAMO, OCMW...).

---

Infofiche: Bemiddeling bij dreigende uithuiszetting

Als werknemer ben je vrij om te kiezen of je je wilt aansluiten bij een vakbond. Je kan kiezen tussen: het Algemeen Christelijk Vakverbond (ACV), de Algemene Centrale der Liberale Vakbonden van België (ACLVB) en het Algemeen Belgisch Vakverbond (ABVV). Het voordeel van een vakbond is dat je er altijd terecht kan als je problemen hebt met betrekking tot je werk, je loon, je baas, je werkuren, ... maar lidmaatschap is niet gratis.

De vakbonden worden ook  'uitbetalingsinstellingen' genoemd. Ben je niet aangesloten bij een vakbond, dan neemt de Hulpkas voor Werkloosheidsuitkering (HvW) deze taak op zich. De diensten van de HvW zijn gratis, maar beperkter dan deze van de vakbonden.

---

Infofiche: Werkzoekenden, Uitbetalingsinstellingen, Werkloosheidsuitkering

VAPH staat voor Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap. Het VAPH biedt budgetten en tegemoetkomingen aan personen met een handicap om hun zorg en ondersteuning op maat te financieren. De VAPH-sector is een sector in volle verandering. Sinds de invoering van de persoonsvolgende financiering zet het VAPH volop in om alle betrokken partners te informeren. Op hun website kun je zoeken naar een brochure of document met meer uitleg. Op de 'fact check'pagina vind je een overzicht van de meestgestelde vragen mét concrete antwoorden.

Om VAPH ondersteuning te kunnen krijgen, moet je aan bepaalde voorwaarden voldoen:

• Je moet erkend worden als persoon met een handicap
• Je moet jonger zijn dan 65 op het moment dat je de eerste keer ondersteuning vraagt 
• Je moet in Vlaanderen of het Brussels Hoofdstedelijk Gewest wonen 

---

Infofiche: Aanvraag budget VAPH, Hulpmiddelen en aanpassingen

Bij een vergunde zorgaanbieder kun je als meerderjarige met een handicap terecht voor niet-rechtstreeks toegankelijke (nRTH) zorg of ondersteuning. Het is de nieuwe benaming van de vroegere VAPH-voorzieningen voor meerderjarigen. De meeste vergunde zorgaanbieders hebben ook een rechtstreeks toegankelijk (RTH) aanbod. Wanneer beperkte hulp volstaat, kan je dus zonder VAPH-aanvraag of persoonsvolgend budget bij hen terecht. De nRTH-zorg en ondersteuning bij een vergunde zorgaanbieders betaal je met je budget via het systeem cashbesteding of voucherbesteding. Minderjarigen kunnen terecht bij erkende multifunctionele centra.

Een vergunde zorgaanbieder kan volgende ondersteuning aanbieden:

• dagondersteuning
• woonondersteuning
• individuele psychosociale begeleiding
• individuele praktische hulp
• globale individuele ondersteuning
• oproepbare permanentie

---

Tip: Je kunt je budget (enkel via cashbesteding) ook inzetten voor ondersteuning bij een niet-vergunde zorgaanbieder (bv. dienst gezinszorg, vrijwilliger, dienstencheques, vervoersdienst, mantelzorger, psycholoog of therapeut, …).

---

Infofiche: Niet rechtstreeks toegankelijke hulp (nRTH), Rechtstreeks toegankelijke hulp (RTH)

Iedereen moet een verzekering voor ziektekosten hebben. Zo ontvang je een terugbetaling voor je medische kosten. Je moet je daarvoor verplicht aansluiten bij een ziekenfonds of bij de hulpkas. Mensen met een laag inkomen hebben recht op een verhoogde tegemoetkoming voor gezondheidszorg. Je betaalt dan minder of geen remgeld voor raadplegingen, geneesmiddelen, ziekenhuisopname, ....

Sommige uitbetaalde voordelen (bv. leefloon, inkomensgarantie voor ouderen, ...) geven automatisch recht op deze tegemoetkoming. Je hoeft dus zelf niets te doen. Je ziekenfonds of de hulpkas kent automatisch de verhoogde tegemoetkoming toe en bezorgt je nieuwe klevers met een aangepaste code die eindigt op een 1.  

Heb je een laag inkomen, maar krijg je geen sociale uitkering? Dan kom je niet automatisch in aanmerking. Dien zelf je aanvraag in bij je ziekenfonds. Neem zoveel mogelijk inkomensbewijzen mee (bv. aanslagbiljet, loonbrieven, fiches 281.10, pensioenstroken) voor een vlotte aanvraag. Eens de verhoogde tegemoetkoming toegekend, ontvang je nieuwe klevers met een aangepaste code die eindigt op een 1. 

---

Tip: Wil je weten of je recht hebt op de verhoogde tegemoetkoming? Ga langs bij je ziekenfonds of bekijk in dit overzicht of jij recht hebt op de verhoogde tegemoetkoming.

---

Tip: Het statuut verhoogde tegemoetkoming opent rechten op andere financiële voordelen zoals de maximumfactuur, goedkoper treinvervoer, verwarmingstoelage, UiTPAS met kansentarief, sociaal telefoontarief, sociaal tarief gas en elektriciteit, gratis huisvuilzakken, ... 

---

Infofiche: Sociale voordelen gezondheid, Ziekenfonds

Personen met een laag inkomen kunnen onder bepaalde voorwaarden een beroep doen op de verhuisdienst van OCMW Gent. Informeer bij het Welzijnsbureau in je buurt! 

Extra info is ook te vinden via de website.

---

Tip: Stel jouw vraag tijdig. Op drukke momenten kan er een wachtlijst zijn. 

---

Infofiche: Financiële steun bij wonen, Wijkwelzijnsbureau OCMW Gent

Vermaatschappelijking van de zorg heeft respect voor de eigen krachten en mogelijkheden van de burger en zijn omgeving. Het gaat om een verschuiving in het zorglandschap waarbij men ernaar streeft om mensen met een beperking, chronisch zieken, kwetsbare ouderen, jongeren met gedrags- en emotionele problemen, mensen die in armoede leven, …., een eigen zinvolle plek in de samenleving te laten innemen, hen waar nodig te ondersteunen en de zorg zoveel mogelijk geïntegreerd in de samenleving te laten verlopen.

---

Let op: In het debat over de vermaatschappelijking van de zorg kijkt men vaak naar vrijwilligerswerk en zelfzorginitiatieven. Veel vrijwilligers helpen de ‘vermaatschappelijking van de zorg’ mee in de praktijk te zetten, maar ze zijn niet de enige partners in dit verhaal van inclusie. Vermaatschappelijking gaat over samenlevingsopbouw, buurtwerk en vooral samenwerking van heel veel partners.

---

Lees meer in de publicatie (Vlaamse overheid) over vermaatschappelijking van zorg in de dagelijkse praktijk.

---

Infofiche: Breed onthaal, Ontmoetingsplaatsen

Een verontrustende opvoedingssituatie is een situatie waarbij de hulpverlener oordeelt dat de ontwikkelings- en ontplooiingskansen of de integriteit (psychische, fysieke of seksuele) van de minderjarige of van één of meer leden van het gezin waartoe de minderjarige behoort, niet meer kan beschermd worden. Met andere woorden, elke situatie waarin iemand (hulpverlener, cliënt zelf, andere betrokkenen) zich ongerust maakt over de ontwikkeling- of ontplooiing van het kind.

Voorheen sprak men van problematische opvoedingssituatie (POS). Deze term is niet langer in gebruik. 

---

Infofiche: Jeugdbescherming, Verontrustende opvoedingssituatie, Gemeenschapsinstelling

Voor daklozen, jongeren in het kader van Contextbegeleiding bij autonoom wonen (CBAW) en personen met een geestelijk gezondheidsproblematiek, kunnen bepaalde organisaties (OCMW, CAW, erkende diensten voor begeleid zelfstandig of beschut wonen, mobiele psychische hulp, …) binnen de sociale huisvesting een versnelde toewijs vragen. Zij krijgen dan voorrang bij het huren van een sociale woning. De woonmaatschappij kan begeleidende maatregelen vragen aan de aanmeldende organisatie.

---

Tip: Meer informatie over de toewijzing van een sociale woning vind je op de website van Wonen in Vlaanderen. Bekijk ook eens de vaak gestelde vragen onderaan de pagina.

---

Infofiche: Huisvestingsinitiatieven, Woonmaatschappij, Sociaal verhuurkantoor

De vertrouwenspersoon is een familielid, vriend of een ander persoon die door jou is aangewezen om je bij te staan bij: 

• het verkrijgen van informatie over je gezondheidstoestand
• de inzage van je patiëntendossier of het verkrijgen van een afschrift ervan
• het neerleggen van een klacht

Je kan zelf een vertrouwenspersoon aanwijzen met het formulier 'Aanwijzing van een vertrouwenspersoon'.

---

Let op: Een vertrouwenspersoon is niet hetzelfde als een vertegenwoordiger, die opkomt voor je rechten indien je hiertoe niet in staat bent of een bewindvoerder, die aangesteld wordt door de vrederechter. Meer weten? Bekijk het filmpje hieronder of lees de brochure patiëntenrechten:

---

Infofiche: Patiëntendossier, Netwerkversterking (rubriek kinderen en jongeren), Ombudsfunctie GGZ (rubriek geestelijke gezondheid)

Bij de VDAB kan je terecht met heel wat zaken die te maken hebben rond werk, werk zoeken en opleiding. Je kan er als werkzoekende terecht voor informatie omtrent vacatures, sollicitatie-trainingen, beroepsopleidingen (de zogenaamde knelpuntberoepen), ... 

Om recht te hebben op een werkloosheidsuitkering, moet je je inschrijven bij de VDAB. Inschrijven is heel eenvoudig. Surf naar vdab.be of bel naar het gratis nummer 0800 30 700.

---

Tip: Ook wanneer je je studies hebt afgerond of stopgezet moet je je inschrijven bij de VDAB. Op die manier begint je beroepsinschakelingstijd te lopen en behoud je je groeipakket (tot max 25 jaar) 

---

Infofiche: Werk zoeken, VDAB-opleiding

De Vlaamse sociale bescherming (VSB) is een extra bescherming bovenop de sociale zekerheid voor mensen die veel zorg nodig hebben. VSB bestaat vandaag uit drie soorten maandelijkse cash tegemoetkomingen in de kosten voor niet-medische zorgen. Deze tegemoetkomingen krijgen de naam Vlaams zorgbudget. Er is een Vlaams zorgbudget voor:

1. personen met een handicap (zorgbudget)
2. zwaar zorgbehoevenden (de zorgverzekering)
3. ouderen met een zorgnood (tegemoetkoming hulp aan bejaarden)

Iedere inwoner van Vlaanderen ouder dan 25 betaalt elk jaar de zorgpremie aan een zorgkas om aangesloten te zijn bij de Vlaamse sociale bescherming. Wie recht heeft op de verhoogde tegemoetkoming in de gezondheidszorg betaalt een lagere bijdrage. Je betaalt geen bijdrage wanneer de rechtbank je een collectieve schuldenregeling heeft opgelegd of een persoonlijk faillissement heeft uitgesproken. Bezorg in dat geval wel een attest (kopie van het vonnis) aan je zorgkas. 

Heb je nog vragen over je zorgpremie of over de Vlaamse sociale bescherming? Denk je dat je recht hebt op een zorgbudget? Neem contact op met je ziekenfonds.

---

Tip: Je kan via de Vlaamse sociale bescherming ook een mobiliteitshulpmiddel kopen of huren met een voorschrift van je arts. 

---

Infofiche: Tegemoetkomingen thuiszorg (zorgkas),  Ziekenfondsen, Mobiliteit mensen met een beperking, Sociale voordelen gezondheid