S

Bij deze dagopvang gaan de kinderen of jongeren met een beperking naar school. Voor, na en tijdens de schooluren worden ze begeleid door het multifunctioneel centrum of (semi-)internaat.  Tijdens die dagopvang kan het kind of de jongere ook gebruik maken van verschillende vormen van behandeling en training (kinesitherapie, logopedie, ergotherapie, zelfredzaamheidstraining, structurering ...).

Naast schoolaanvullende is er vaak ook schoolvervangende dagopvang mogelijk. Om het precieze aanbod te kennen,  neem je best eens contact op met een multifunctioneel centrum of (semi-)interaat naar keuze. De meeste Multifunctionele Centra (MFC) bieden zowel rechtstreeks al niet rechtstreekse hulp aan.

Infofiche: Multifunctioneel centrum of (semi-)interaat (rubriek kinderen en jongeren), Rechtstreeks toegankelijk hulp bij MFC (rubriek mensen met een beperking)

Schoolkosten kunnen behoorlijk oplopen. Als je een laag inkomen hebt, heb je misschien recht op een schooltoeslag of studietoelage. Naast je inkomen zijn er ook nog andere voorwaarden die bepalen of je in aanmerking komt voor een toelage. Als je een leefloon geniet en student bent of schoolgaande kinderen hebt, dan heb je sowieso recht op een schooltoeslag of studietoelage. Je ontvangt jaarlijks een bedrag afhankelijk van je inkomsten en gezinssituatie. 

• kleuter-, lager of secundair onderwijs: Je ontvangt de schooltoeslag automatisch via jouw uitbetaler van het Groeipakket. Je moet zelf geen aanvraag indienen voor kleuter-, lager of secundair onderwijs. Al je vragen over de schooltoeslag kan je stellen via je uitbetaler van het Groeipakket. 
• hoger onderwijs: De studietoelage voor het Hoger Onderwijs moet je wel zelf  aanvragen bij de afdeling Studietoelagen van het Ministerie van Onderwijs. Kijk alle voorwaarden na op de website studietoelagen.be of bel naar 1700, het gratis nummer van de Vlaamse overheid. Je kunt de studietoelage zelf aanvragen via het digitaal loket vanaf 1 augustus. Hiervoor heb je jouw identiteitskaart, je pincode en een kaartlezer nodig. 

Tip: Zit je met vragen? Voor het kleuter- , lager en secundair onderwijs kun je terecht bij het CLB. Voor het hoger onderwijs ga je naar het STUVO van je hogeschool of universiteit. Je krijgt ook hulp op het secretariaat van je school, bij je maatschappelijk werker, de sociale dienst van je gemeente of bij je vakbond.

Infofiche: School- of studietoelage

Bij deze dagopvang voor kinderen en jongeren met een beperking wordt er tijdens de schooluren voor de kinderen of jongeren een alternatief programma aangeboden. Het gaat zowel om de kinderen of jongeren die vrijgesteld zijn van leerplicht als om kinderen of jongeren die tijdelijk niet meer naar school kunnen gaan. Er wordt natuurlijk zoveel mogelijk samengewerkt met de school.Tijdens die dagopvang kan uw kind ook gebruik maken van verschillende vormen van behandeling en training (kinesitherapie, logopedie, ergotherapie, zelfredzaamheidstraining, structurering ...).

Naast schoolvervangende is er vaak ook schoolaanvullende dagopvang mogelijk. Om het juiste aanbod te kennen,  neem je best eens contact op met een multifunctioneel centrum of (semi-)interaat naar keuze. 

Infofiche: Multifunctioneel centrum of (semi-)interaat (rubriek kinderen en jongeren), Rechtstreeks toegankelijk hulp bij MFC (rubriek mensen met een beperking)

Als je in schuldbemiddeling gaat zal een schuldbemiddelaar proberen om een regeling te treffen met je schuldeisers over de betaling van je schulden. De schuldbemiddelaar kan bijvoorbeeld afspreken dat je je schulden gespreid mag terugbetalen. Een schuldbemiddelaar zal ook nagaan of je schulden terecht zijn, of ze verjaard zijn, of er onwettige kosten aangerekend worden...

Tip: Schuldbemiddeling is geen oplossing voor structurele schuldproblemen, dan is een collectieve schuldenregeling een betere oplossing.

Infofiche: Financiële hulp- en dienstverlening, Sociale voordelen

Bij een aanvraag tot hulpverlening verricht een maatschappelijk werker een sociaal en financieel onderzoek. Tijdens het onderzoek verzamelt hij alle informatie die nodig is om het best aan je steunvraag te beantwoorden. Een sociaal financieel onderzoek helpt om een zicht te krijgen op je totale situatie binnen verschillende levensdomeinen. In geval je financiële steun vraagt, zul je behoorlijk wat persoonlijke informatie moeten prijsgeven.

De maatschappelijk werker stelt vragen over:

• je inkomen
• je gezin
• je huisvesting
• opleiding en werkervaring
• gegevens over de sociale zekerheid (kinderbijslag, werkloosheidsvergoeding, pensioenen, ziekte- en invaliditeitsverzekering, vakantiegeld…)

In de loop van het onderzoek kan de maatschappelijk werk(st)er op huisbezoek komen. De maatschappelijk werk(st)er maakt van dit onderzoek een schriftelijk verslag en verzamelt de nodige bewijsstukken in je dossier.

Let op: zowel de OCMW-maatschappelijk werker en de DMW-maatschappelijk werker hebben naast een steungevende functie ook een controlerende functie. De hulpverlener zal de informatie die je verstrekt controleren door bijvoorbeeld de kruispuntbank van de sociale zekerheid te raadplegen. Je kan anoniem bij het CAW terecht in het onthaal.

Infofiche:  Algemene sociale hulp- en dienstverlening, Sociale voordelen, Financiële hulp- en dienstverlening

Iedereen die in België een beroepsactiviteit uitoefent zonder een arbeidsovereenkomst of statuut, wordt beschouwd als “zelfstandige”. Er is in dat geval geen ondergeschikt verband. Je bent je eigen werkgever.

Als zelfstandige ben je onderworpen aan het sociaal statuut der zelfstandigen en ben je verplicht om je  aan te sluiten bij een sociaal verzekeringsfonds voor zelfstandigen en om elk kwartaal je sociale bijdragen betalen. 

Wanneer je daarmee in orde bent, heb je recht op sociale zekerheid zoals groeipakket, ziekte- en moederschapsuitkering, pensioen, ...

Tip: Algemene informatie over het sociaal statuut van de zelfstandige vind je op de website van het Rijksinstituut voor de Sociale Verzekeringen der Zelfstandigen (RSVZ). Daar kun je ook een brochure over alle rechten en plichten van de zelfstandige downloaden.

Infofiche:  Sociaal verzekeringsfonds voor zelfstandigen

Sociaal tolken en vertalen moet je aanvragen als voorziening of overheid, hulpverlener of ambtenaar. Doel is om iedere burger, ook wie onvoldoende Nederlands spreekt, toegang te geven tot openbare dienst- en hulpverlening en in staat te stellen om zijn rechten uit te oefenen en plichten na te komen.

Sociaal tolken (mondeling via telefoon of ter plaatse) en vertalen (schrifelijk) houdt het overbrengen van een boodschap in een andere taal in, waarbij volledigheid, getrouwheid en neutraliteit centraal staat.

Een sociaal tolk is niet per definitie aan een goedkope prijs! Een tolkprestatie rechtstreeks voor een anderstalige cliënt uitgevoerd, valt niet onder 'sociaal tolken' (ook niet wanneer het gratis of tegen sociaal tarief gedaan wordt). De aard van de opdrachtgever bepaalt of er al dan niet sprake is van 'sociaal tolk'.

Meer informatie over sociaal tolken en vertalen vind je hier. 

Let op: Sociaal tolken is niet hetzelfde als interculturele bemiddeling. Bemiddeling neemt ook de context mee in het verhaal en geeft uitleg bij culturele barrières.

Infofiche: Aanvraag tolken en vertaaldiensten

Een sociaal verhuurkantoor (SVK) doet eigenlijk aan onderverhuur. Zij huren een of meerdere woningen van een private eigenaar en verhuren deze door aan kwetsbare personen. Toewijzing is bij het SVK gebaseerd op een puntensysteem: hoe lager het inkomen, hoe groter je woonprobleem, hoe meer punten je krijgt. Hoe meer punten, hoe sneller je een woning zal worden toegewezen. 

Het SVK werkt met wachtlijsten.

Infofiche: Sociaal verhuurkantoor, Huisvestingsinitiatieven, Sociale voordelen wonen

Onze sociale bescherming vervult een belangrijke functie in armoedebestrijding en bevat twee systemen, de "klassieke" sociale zekerheid en de "sociale bijstand". De sociale bijstand vormt een extra vangnet voor diegenen die door de mazen van het klassieke socialezekerheidssysteem vallen. 

Concreet is sociale bijstand:

• leefloon
• inkomensgarantie voor ouderen
• gewaarborgde gezinsbijslag
• tegemoetkomingen aan mensen met een beperking (IVT)

Infofiche: Sociale voordelen, Onthaaldiensten algemene sociale hulp- en dienstverlening 

Sociale cohesie duidt de samenhang in een samenleving aan. Het gaat over een bepaalde betrokkenheid van mensen bij elkaar (Ken ik mijn buren en medeburgers? Kunnen we elkaar vertrouwen? Voelen we ons veilig op straat? Voelen we ons verbonden?) en bij maatschappelijke organisaties (maak ik deel uit van het maatschappelijk middenveld? Laat ik mijn stem horen en neem ik initiatief?) 

Infofiche: Integratie mensen met een migratieachtergrond, Ontmoetingsplaatsen en projecten, Wijkregisseurs

Met de regeling betalende derde of derdebetalersregeling betaal je aan de zorgverlener enkel het remgeld. De rest van het officiële honorarium wordt rechtstreeks afgerekend tussen de zorgverlener en het ziekenfonds. De regeling betalende derde is gekoppeld aan het recht op de verhoogde tegemoetkoming of aan bijzondere situaties. Maar in de apotheek, het ziekenhuis en bij bepaalde zorgverleners is ze voor iedereen van toepassing.

In bijzondere situaties moet je zélf vragen aan de zorgverstrekker om de regeling toe te passen: •  je bevindt je in financiële moeilijkheden / • je hebt een inkomen onder het leefloon / • je hebt recht op de verhoogde tegemoetkoming / • je bent alleenstaand of gezinshoofd en minstens 6 maanden volledig werkloos / • je krijgt verhoogde kinderbijslag voor een kind met een erkende handicap / • je hebt het statuut chronisch zieke

Let op: De regeling is niet van toepassing voor ereloonsupplementen die gedeeltelijk geconventioneerde of niet-geconventioneerde zorgverleners kunnen vragen. Die supplementen moet je volledig zelf betalen.

Tip bij ziekenhuisopname: Heb je recht op de sociale derdebetalersregeling? Ga dan zeker vóór je consultatie of verblijf langs bij de sociale dienst van het ziekenhuis. Sommige niet-geconventioneerde specialisten rekenen in dat geval enkel het officiële tarief. 

Infofiche: Gezondheidszorg, Sociale voordelen gezondheid, Ziekenfonds

Sociale en beschutte werkplaatsen richten zich tot mensen die nood hebben aan (extra) begeleiding op de werkvloer. Bijvoorbeeld mensen met een arbeidshandicap, een psychosociale problematiek en uiterst kwetsbaren. Sociale en beschutte werkplaatsen houden rekening met de mogelijkheden en het werktempo van de werknemers, waardoor mensen voor wie de reguliere arbeidsmarkt te hoog gegrepen is hun weg vinden naar een aangepaste dienstbetrekking. 

Op 17 februari 2017 keurde de Vlaamse Regering het hernieuwde maatwerkbesluit goed. De maatwerkregelgeving trad in werking sinds 1 januari 2019. Bijgevolg wordt de naam vervangen door "maatwerkbedrijven".

Infofiche: Maatwerkbedrijven, Werken op maat van mensen met een beperking, Doorstroomtrajecten

Elk kind heeft recht op het Groeipakket en elk gezin dat onder de inkomensgrens valt heeft recht op een sociale toeslag. De sociale toeslag hangt af van inkomen en gezinsgrootte. Het maakt dus niet uit of de ouder(s) ambtenaar, werknemer, zelfstandige of werkzoekende zijn. Naast de sociale toeslag bestaat er ook de zorgtoeslag voor specifieke ondersteuningsbehoeften (vb. een ziekte of handicap) en de participatietoeslagen.

Tip: Het aanslagbiljet geeft niet altijd een juiste weerspiegeling van je actuele inkomenssituatie (meestal inkomens van twee jaar geleden). Heb je plots een zwaar loonverlies of is je gezinssituatie drastisch gewijzigd (vb. alleenstaande worden), waardoor je toch recht zou hebben op een sociale toeslag? Neem contact op met je uitbetaler.

Let op: de sociale toeslag geldt onmiddellijk voor iedereen: zowel voor kinderen geboren vóór 2019 (oude systeem) als voor kinderen geboren vanaf 2019. Het enige verschil: een kind geboren vóór 2019 krijgt de oude bedragen, een kind geboren vanaf 1 januari 2019 krijgt de nieuwe bedragen.

Infofiche:  Sociale voordelen Gezin, Uitbetalers Groeipakket (kinderbijslag)

Sociale werkplaatsen zijn erkende initiatieven die werkgelegenheid bieden voor erg kwetsbare werkzoekenden in een beschermde werkomgeving. Beschutte werkplaatsen richten zich specifiek tot personen met een beperking. De doelgroep van sociale werkplaatsen is ruimer. 

Het ultieme doel is om de werknemers door middel van ervaring te doen doorstromen naar een job binnen de reguliere arbeidsmarkt.

Tip: Op deze website vind je informatie over  diverse Vlaamse maatregelen en programma’s voor werk en sociale economie, waaronder de Sociale Werkplaatsen.

Infofiche: Sociale economie (werkgelegenheid), Maatwerkbedrijven, Werken op maat van mensen met een beperking, Doorstroomtrajecten

De sociale zekerheid in België vervult een belangrijke functie in armoedebestrijding en is gebaseerd op het principe van solidariteit tussen: werkenden en werklozen, gezonden en zieken, gezinnen met kinderen en zonder kinderen, jongeren en ouderen, mensen met een inkomen en zonder. Iedereen met een inkomen betaalt verplicht een bijdrage om later recht te hebben op een uitkering of tegemoetkoming. De sociale zekerheid herverdeelt die bijdragen op basis van informatie in de kruispuntbank.

De sociale zekerheid staat in voor 3 zaken:

1. een vervangingsinkomen bij loonverlies (werkloosheid, pensionering, arbeidsongeschiktheid)
2. een aanvulling op het inkomen voor bepaalde "sociale lasten", zoals het opvoeden van kinderen of ziektekosten
3. bijstandsuitkeringen via de sociale bijstand als je onvrijwillig niet langer over een beroepsinkomen beschikt

Let op: Zelfstandigen hebben een eigen sociaal zekerheidsstelsel.

Infofiche: Sociale voordelen, Onthaaldiensten sociale hulp- en dienstverlening 

Omdat hulpverleners beroepsgeheim hebben, moeten zij alles wat de cliënt hen toevertrouwt geheim houden: zij hebben dus zwijgplicht. Uitzonderlijk mag een hulpverlener zijn beroepsgeheim doorbreken, en heeft hij een spreekrecht. Het beroepsgeheim mag doorbroken worden als bij de cliënt sprake is van gevaar voor zichzelf of de ander. Wanneer heeft een hulpverlener spreekrecht?

• Als een ernstige schending vastgesteld wordt van de fysieke of psychische integriteit bij een minderjarige, meerdere minderjarigen en de veiligheid van de minderjarige niet kan worden gegarandeerd. De hulpverlener kan oordelen dat er een hoger belang speelt dan zijn beroepsgeheim. De zwijgplicht vervalt en dan kan hij gebruik maken van het spreekrecht.
• Bij een getuigenis onder eed
• Voor eigen verdediging. In dergelijke situaties mag het beroepsgeheim altijd doorbroken worden.  

  ---

  Meer info over Privacy en beroepsgeheim

Het startbedrag is een vast bedrag dat elk kind dat in Vlaanderen gedomicilieerd is, ontvangt bij de geboorte of adoptie van een kind. Vraag je startbedrag aan vanaf de zesde maand zwangerschap, samen met een attest van de gynaecoloog bij een van de vijf uitbetalers van het Groeipakket: Fons (publieke uitbetaler) en de private uitbetalers Infino, My Family, Kidslife en Parentia. Eerste kindje op komst? Je kiest als ouder zelf de uitbetaler bij wie je wil aansluiten (het is niet langer de werkgever die bepaalt wie uitbetaalt). Heb je al kinderen? De omschakeling van je vroegere kinderbijslagfonds naar de nieuwe uitbetaler gebeurt automatisch. Veranderen van uitbetaler kan na één jaar. 

Tip: Ziekenfondsen geven vaak extra voordelen, tegemoetkomingen en premies bij de geboorte van je kind. Vraag ernaar bij je eigen ziekenfonds.

Infofiche: Checklist sociale voordelen Gezin

Het statuut van persoon met een chronische aandoening is er voor personen die hoge en chronische medische uitgaven hebben. Je krijgt automatisch het statuut toegekend door je ziekenfonds als je hoge ziektekosten hebt of het zorgforfait ontvangt, of bij een zeldzame ziekte en hoge ziektekosten. Dankzij dit statuut zal je automatisch voordelen genieten: 

• derdebetalersregeling bij de arts (huisarts en specialist) en tandarts
• vermindering van het grensbedrag van je maximumfactuur

​​​​​Het statuut geldt twee jaar. Daarna zal je ziekenfonds nagaan of je er nog recht op hebt. Voor personen met een zeldzame ziekte geldt een bijkomend voordeel: Als je een attest kan voorleggen waaruit blijkt dat je aan een zeldzame aandoening lijdt, krijg je het recht niet voor twee maar voor vijf jaar toegekend.

Tip: Voor een correcte berekening, breng zeker op tijd (2 jaar geldig) je ziektebriefjes binnen bij je ziekenfonds! 

Let op: Kosten waarbij de ziekteverzekering niet tussenkomt, tellen niet mee in de berekening van je medische uitgaven.

Infofiche: Sociale voordelen gezondheid

Straathoekwerking is een vorm van outreachend werken. Straathoekwerkers leggen contact met mensen die sociaal uitgesloten zijn of zich zo voelen. Personen die niet zelf naar de hulpverlening komen, gaan ze zelf opzoeken in openbare ruimtes of bij de personen thuis. Op die manier worden ook die mensen die niemand anders binnen de hulpsector bereikt. Straathoekwerkers ondersteunen hen in hun emancipatie en zelfredzaamheid. Ze proberen de relatie en communicatie met hun netwerk te herstellen. Dat kan gaan om de relatie met buren, vrienden, familie, … maar ook om de relatie tussen hen en maatschappelijke voorzieningen zoals onderwijs, politie, hulpverlening, …

Infofiche: Zorgvermijders, Dak- en thuislozen, Intra-Europese migratie