Woordenboek

Een nieuwkomer is een vreemdeling die zich voor het eerst en nog niet lang (maximaal 1 jaar ononderbroken in België verblijven) in België heeft gevestigd ongeacht of die persoon hier tijdelijk of langdurig wil blijven, legaal of illegaal verblijft.

Tip: Als je geen Belg bent en naar België wilt verhuizen, dan moet je daar de nodige verblijfsdocumenten voor hebben. De verblijfsprocedure die je als nieuwkomer moet volgen hangt af van je nationaliteit en de duur en het doel van je verblijf in België.

Infofiche:  Advies & info voor nieuwkomers, Verblijfsdocumenten

Een onbewoonbare woning vertoont ernstige gebreken die een onmiddellijk gevaar inhouden voor de veiligheid en de gezondheid van de bewoners. De gebreken moeten zo snel mogelijk weggewerkt worden.

Let op: De verhuurder mag een ongeschikte of onbewoonbare woning niet verder of opnieuw verhuren, te huur of gratis ter beschikking stellen met het oog op bewoning. Het is strafbaar om een woning met gebreken te verhuren, hierop staat een geldboete en/of gevangenisstraf. Informeer je daarom  bij de consulent van de Woonwijzer! 

Let op: De huurovereenkomst blijft bestaan, tenzij jullie onderling overeenkomen dat die wordt stopgezet of na uitspraak van de vrederechter. Blijf als huurder altijd je huur verder betalen! Wanneer je dat niet doet kom je zelf als huurder je plichten niet na en kan je dat zuur opbreken als het conflict met de eigenaar uitmondt bij de vrederechter. 

Infofiche: Conformiteitsonderzoek

De onderhoudsbijdrage die ouders voor hun kind betalen is verplicht tot dat het kind zelf in zijn onderhoud kan voorzien. Het kind moet met andere woorden een eigen inkomen hebben. Dat kan een loon of wedde zijn, inkomsten uit een zelfstandige activiteit, maar ook een vervangingsinkomen zoals een werkloosheidsuitkering, ziekte-uitkering, of andere volwaardige sociale uitkering. De onderhoudsplicht eindigt dus niet bij de meerderjarigheid van het kind. 

Let op:  In het geval van een werkloosheidsuitkering vervalt de onderhoudsplicht pas na de wachttijd. 

Infofiche: Alimentatievordering, Scheiding of relatiebreuk

Wil je iets veranderen aan je leven of wil je nadenken over de toekomst? Ben je een persoon met een (vermoeden van) beperking (-18 én +18 tot 65 j, of ouder mits VAPH-erkenning), een psychiatrische beperking of vermoeden hiervan (-18 én +18 tot 65 j ), een minderjarige met gedrags- of emotionele problemen (GES)? Dan kan een dienst ondersteuningsplan (DOP) je wellicht helpen. DOP vertrekt vanuit jouw vragen.  Samen stellen jullie een ondersteuningsplan op dat alle mogelijkheden voor jou en je omgeving op een rijtje zet. 

Let op:  OP DOP is niet hetzelfde als Ondersteuningsplan Persoonsvolgend Budget (OP PVB). Het OP PVB is een aanvraagdocument dat je invult nadat je goed hebt nagedacht over je vragen. Als uit de gesprekken met de DOP blijkt dat je meer intensieve of frequente handicapspecifieke ondersteuning nodig hebt, dan kun je een Persoonsvolgend Budget (PVB) aanvragen. DOP kan samen met jou een OP PVB opstellen.

Infofiche: Dienst ondersteuningsplan

Een OP PVB is een Ondersteuningsplan Persoonsvolgend Budget. Dit is een aanvraagdocument dat je invult nadat je goed hebt nagedacht over je vragen en ondersteuningsnoden. Als je intensieve reguliere hulp (vb. thuiszorg) of frequente handicapspecifieke ondersteuning nodig hebt, dan kun je een Persoonsvolgend Budget (PVB) aanvragen.

Je kunt je ondersteuningsplan zelf opmaken met behulp van de website mijn ondersteuning. Met deze website orden je jouw gedachten over de belangrijke aspecten van je leven en ondersteuning. Je krijgt er tips voor geschikte ondersteuning en voor het opmaken van je ondersteuningsplan.

 Je kunt ook de hulp inroepen van de dienst Maatschappelijk Werk, de dienst Ondersteuningsplan of een gebruikersorganisatie. 

Let op: Vooraleer je een PVB aanvraagt voor gespecialiseerde of intensieve ondersteuning, zoek je naar een oplossing binnen de reguliere hulpverlening en de rechtstreeks toegankelijke hulp. 

Tip: Voor hulp bij de opstart en het beheer van je budget kun je terecht bij een bijstandsorganisatie. 

Infofiche: Info, advies en bemiddeling, Multidisciplinair team (MDT) 

Een ongeschikte woning voldoet niet aan de kwaliteitsnormen van de Vlaamse Wooncode. 

Let op: De verhuurder mag een ongeschikte of onbewoonbare woning niet verder of opnieuw verhuren, te huur of gratis ter beschikking stellen met het oog op bewoning. Het is strafbaar om een woning met gebreken te verhuren, hierop staat een geldboete en/of gevangenisstraf. Informeer je daarom  bij de consulent van de Woonwijzer! 

Let op: De huurovereenkomst blijft bestaan, tenzij jullie onderling overeenkomen dat die wordt stopgezet of na uitspraak van de vrederechter. Blijf als huurder altijd je huur verder betalen! Wanneer je dat niet doet kom je zelf als huurder je plichten niet na en kan je dat zuur opbreken als het conflict met de eigenaar uitmondt bij de vrederechter. 

Infofiche: Conformiteitsonderzoek

Hulpverlening via  chat waar je anoniem en in vertrouwen met iemand kan praten of chatten. Deze hulpverlening is vaak 24/24 beschikbaar. Een gesprek kan enorm ondersteunend zijn wanneer je je hart wil luchten, je in de put zit en je op dat moment niemand vindt die je kan bereiken.

Infofiche: Telefonische of online hulpverlening, Online hulp geestelijke gezondheidszorg, Sociale voordelen telecommunicatie

De onroerende voorheffing is de belasting die je betaalt op je huis. De vermindering op onroerende voorheffing is er voor eigenaars én huurders met ten minste twee kinderen. Dit is een forfaitaire aftrek. Dat wil zeggen dat men werkt met een vast bedrag als aftrek.

Let op: Als huurder krijg je deze vermindering niet automatisch. Vraag ernaar bij de Woonwijzer.   

Infofiche: Info en advies (Woonwijzer)

Onthaalklassen voor anderstalige nieuwkomers (OKAN) zijn gericht op jongeren. In zo'n de onthaalklas wordt aan anderstalige nieuwkomers een jaar lang intensief Nederlands geleerd. Na een jaar moeten de jongeren in staat zijn door te stromen naar de gewone klas. Elke Vlaamse school kan een onthaalklas voor anderstalige nieuwkomers organiseren en daar subsidies voor krijgen.

Infofiche: Onthaalklas voor anderstalige nieuwkomers (OKAN), Onderwijs mensen met een migratieachtergrond

​Als je als mantelzorger geen goede zorg meer kan verlenen, is er sprake van ontspoorde zorg. Ontspoorde zorg komt meestal onbewust tot stand. Je herkent het wanneer je aarzelt of het nalaat om bepaalde zorgtaken nog uit te voeren of wanneer je de zorgbehoevende met eenmalige of terugkerende handelingen pijn doet. De slachtoffers zijn vaak oudere, sterk zorgbehoevende en kwetsbare mensen. Zij zijn meestal niet op de hoogte van hun rechten en weten ook niet waar ze hulp kunnen vinden.

Infofiche: Ouderenmis(be)handeling

Wanneer je laaggeschoold bent en op eigen initiatief (dus niet in opdracht van je werkgever) een opleiding wilt volgen om je positie op de arbeidsmarkt te versterken, kan je misschien recht hebben op opleidingscheques. Deze cheques zorgen ervoor dat je maar de helft moet betalen van je inschrijvingsgeld en cursusmateriaal. 

Let op: Sommige opleidingen kun je betalen met opleidingscheques, andere dan weer niet! De opleiding moet erkend zijn in het kader van betaald educatief verlof. Informeer dus op voorhand. Of bekijk het overzicht van opleidingen die in aanmerking komen.

Infofiche: VDAB-opleiding, Onderwijs, opleiding en vorming volwassenen

Gezamenlijk ouderlijk gezag is de regel wanneer ouders gehuwd zijn. Ze nemen samen belangrijke beslissingen omtrent de kinderen. Bijvoorbeeld keuzes over opleiding, opvoeding en gezondheid. Bij een scheiding verandert dat niet, maar worden er afspraken over gemaakt in een ouderschapsregeling.

In het belang van het kind kan het ouderlijk gezag exclusief door één van de beide ouders uitgeoefend worden na scheiding, bijvoorbeeld wanneer een van de ouders een gevangenisstraf moet uitzitten of in een psychiatrische instelling zit. De rechter kan beslissen dat de andere ouder wel nog mee beslist over bepaalde onderdelen van het ouderlijk gezag. In principe mag de andere ouder wel steeds persoonlijk contact houden met het kind. Enkel uitzonderlijk en om bijzonder ernstige redenen kan het persoonlijk contact geweigerd worden.

Vanaf de leeftijd van 18 jaar vervalt het ouderlijk gezag. Een meerderjarig kind kan zelf bepalen waar en bij wie het woont en met wie het wil omgaan. 

Let op! De onderhoudsverplichting blijft bestaan zolang het meerderjarig kind geen eigen inkomen heeft. 

Infofiche:  Ouderschapsregeling, neutrale ontmoetingsruimte voor contactherstel

Voor gehuwden is een ouderschapsovereenkomst een onderdeel van een scheidingsovereenkomst. Ouders maken daarin afspraken over de uitoefening van hun ouderschap. Voor samenwonenden is zo'n ouderschapsplan niet verplicht, maar kan worden opgesteld om het afdwingbaar te maken door de familierechter wanneer de (ex-)partner zich niet aan afspraken houdt.

De ouderschapsregeling kan afspraken  inhouden over de verzorging, ontwikkeling en opvoeding van het minderjarig kind. Voor getrouwde ouders zijn afspraken verplicht over het gezag, verblijf en de kosten voor het onderhoud van het kind. Zonder deze afspraken zal de rechter de echtscheiding niet in behandeling nemen.

Infofiche: Bemiddeling in familiezaken

Met outreach bedoelt men in de sector personen met een beperking de coaching van hulpverleners  en ondersteuners rond handicap specifieke ondersteuning. Outreach kan op maat van je school, organisatie of bedrijf. Specialisten delen hun handicapspecifieke kennis en praktijkgerichte knowhow om de expertise van jouw ondersteuners te verhogen. Zo kunnen zij een (nog) betere ondersteuning bieden aan personen met een beperking. De werkvorm outreach bevordert inclusie van personen met een beperking.

Let op: Outreachend werken heeft een andere betekenis in andere sectoren!

Infofiche: Outreach (VAPH-sector)

Outreachend werken is een werkwijze die uitgaat van een actieve benadering van de hulpverlener. De outreachende hulpverlener begeeft zich in de leefwereld van personen die hulp nodig hebben maar het om de een of de andere reden niet krijgen, niet vinden of niet wensen. De hulpverlener past zich daarbij aan aan de regels, normen en waarden van de doelgroep. Ze gaan de straat op en leggen contacten om samenlevingsproblemen aan te pakken. Het bekendste voorbeeld is de straathoekwerking.

Let op: De werkvorm outreach betekent iets anders in de VAPH-sector (mensen met een beperking).

Infofiche: Straathoekwerking, SAAMO en buurtwerk, Intra-Europese migratie

Wanneer je woning overbewoond is wil dat zeggen dat er te veel mensen in de woning verblijven. Dit houdt een risico in voor de veiligheid en de gezondheid van de bewoners. Het teveel aan bewoners moet de woning zo snel mogelijk verlaten.

Tip: Niet zeker hoeveel personen uw woning mogen betrekken? Vraag een conformiteitsattest aan bij de Woonwijzer, dit attest vermeldt ook de maximum bezetting van de woning.

Infofiche: Info en advies (Woonwijzer), Conformiteitsonderzoek

Het overlevingspensioen is een pensioen voor de nabestaanden na een overlijden. Het maakt niet uit of de overledene al gepensioneerd was of niet. Het wordt ook wel een weduwepensioen of weduwnaarspensioen genoemd.

Infofiche: Pensioen

Een PAAZ-dienst is een psychiatrische afdeling in een algemeen ziekenhuis. Deze dienst biedt residentiële psychiatrische hulpverlening. Dat wil zeggen dat je er meestal dag en nacht verblijft. Het is gericht op korte opnames, bijvoorbeeld bij psychiatrische crisissen en na suïcidepogingen. Je kan er ook terecht voor een kortdurende behandeling van onder andere depressies, angstroonissen en verslavingsproblemen. 

Infofiche: PAAZ Volwassenen, PAAZ Ouderen, PAAZ Kinderen en jongeren

Palliatieve zorg is de zorg voor patiënten die niet langer kunnen genezen. Deze vorm van zorg kan enkel nog proberen de pijn of de ongemakken te beperken om de patiënt én zijn omgeving de hoogst mogelijke levenskwaliteit te bieden in het laatste deel van het leven. Deze zorg kan bij de patiënt thuis (thuiszorg) of in een ziekenhuis (intramurale zorg) plaatsvinden.

Tip: Ben je voor de pallietieve zorg van iemand uit je omgeving, genoodzaakt om je werk te onderbreken (gedeeltelijk of volledig)? Dan heb je misschien recht op (betaald) palliatief verlof. 

Infofiche: Intramurale palliatieve zorg, Palliatieve thuiszorg, Levenseinde zorg, Sociale voordelen

De participatietoeslagen maken deel uit van het Groeipakket. Er zijn drie soorten participatietoeslagen: de schooltoeslag (selectieve participatietoeslag), de kleutertoeslag en de kinderopvangtoeslag. De participatietoeslag geldt meteen voor elk kind, ook als je kind geboren is voor 1/01/2019.

De schooltoeslag of selectieve participatietoeslag (niet voor iedereen) vervangt de vroegere schooltoelage. Je ontvangt de schooltoeslag nu automatisch via jouw uitbetaler van het Groeipakket. Je moet dus zelf geen aanvraag meer indienen bij de dienst studietoelagen voor kleuter-, lager of secundair onderwijs.

Let op! De studietoelage voor het Hoger Onderwijs moet je wél nog zelf aanvragen.

Infofiche: Sociale voordelen gezin, Uitbetalers Groeipakket (kinderbijslag)